طراحی مدل عوامل مؤثر بر گرایش دانش‌آموزان دبستانی به ورزش: یک پژوهش آمیخته

هدف از این تحقیق ارائۀ مدلی برای عوامل مؤثر بر گرایش دانش ­آموزان دبستانی به تربیت­ بدنی و ورزش در مدارس استان خوزستان بود. طرح پژوهش به شیوۀ آمیخته اکتشافی بود. شرکت­ کنندگان پژوهش در مرحلۀ کیفی شامل 25 نفر از خبرگان حوزۀ ورزش دانش­ آموزی استان خوزستان بودند که مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند. داده­ های حاصل از مصاحبه به روش تئوری­ سازی داده­ بنیاد کدگذاری و تجزیه­ و­ تحلیل گردید. سپس پرسش‌نامه‌ای مطابق با کدهای بدست آمده طراحی شد. برای روایی پرسش نامه از تکنیک دلفی استفاده شد و پایایی پرسش نامه نیز با آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. در مرحله کمی شرکت کنندگان پژوهش شامل 280 نفر معلمان تربیت­بدنی، کارشناسان تربیت­ بدنی ادارات آموزش و پرورش و اعضای هیئت علمی دانشگاه­ های استان خوزستان بودند. با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری، مدل پژوهش استخراج و اعتبارسنجی گردید. نتیجۀ گروه ­بندی کدها، 54 مؤلفه را در سه سطح زمینه ­ای(جامعه و محیط­ زیست)، سازمانی(مدرسه و معلم­ ورزش) و رفتاری(عوامل فردی و خانواده) نشان داد. طبق مدل برآمده از پژوهش می ­توان گفت که به ترتیب معلم تربیت­ بدنی، عوامل فردی، خانواده، محیط­زیست، جامعه و مدرسه بیشترین تأثیر را بر گرایش دانش­ آموزان به ورزش در مدارس داشتند؛ متغیر جامعه علاوه بر تأثیر مستقیم بر گرایش دانش­ آموزان به ورزش بر متغیرهای عوامل فردی، مدرسه، خانواده و معلم تربیت­ بدنی اثر معنی‌دار داشته­ است؛ متغیر محیط نیز علاوه بر تأثیر مستقیم بر گرایش دانش ­آموزان به ورزش بر متغیرهای خانواده، مدرسه و عوامل فردی اثر معنی‌دار داشته ­است؛ متغیرهای خانواده و مدرسه نیز به ترتیب بر متغیرهای عوامل فردی و معلم تربیت­ بدنی اثر معنی‌دار داشته ­اند. مدل ارائه شده می ­تواند به عنوان ابزار تحلیلی پیرامون عوامل مؤثر بر گرایش دانش­ آموزان دبستانی به ورزش در مدارس استان خوزستان مبنای عمل قرار­گیرد تا بگونه ­ای منطقی و اصولی به حل مشکلات این حوزه از ورزش پرداخت.